A ddylwn i newid i Gredyd Cynhwysol o fudd-daliadau etifeddol fel credydau treth neu fudd-dal tai?

Mae Credyd Cynhwysol yn raddol yn disodli chwe budd-dal, a elwir yn fudd-daliadau etifeddol. Os ydych yn hawlio'r rhain, byddwch yn cael eich symud i Gredyd Cynhwysol yn y pen draw ac yn cael un swm a fydd yn eich cefnogi gyda chostau byw bob dydd, tai, magu plant, gofal neu salwch ac anabledd.

Dyma'r budd-daliadau sy'n cael eu disodli:

• Budd-dal Tai
• Credyd Treth Plant
• Credyd Treth Gwaith
• Cymhorthdal Incwm
• lwfans ceisio Gwaith yn seiliedig ar Incwm
• lwfans cyflogaeth a Chymorth sy'n gysylltiedig ag incwm.

Mae'r Adran Gwaith a Phensiynau yn dechrau cysylltu â phobl ynghylch symud i Gredyd Cynhwysol. Gallwch benderfynu symud yn gynt gan y bydd rhai pobl yn well eu byd yn symud i Gredyd Cynhwysol.

Fodd bynnag, nid yw hwn yn benderfyniad i'w wneud heb feddwl amdano: unwaith y byddwch yn symud i Gredyd Cynhwysol o fudd-dal etifeddol, ni allwch newid eich meddwl, hyd yn oed os ydych yn cael llai o arian.

Mae'r rheolau ynghylch Credyd Cynhwysol hefyd yn wahanol i fudd-daliadau etifeddol a allai olygu bod yn rhaid i chi newid y ffordd rydych yn gwneud pethau a rheoli eich arian.

Felly mae angen i chi sicrhau bod Credyd Cynhwysol yn iawn i chi a'ch amgylchiadau cyn i chi wneud cais. 

Byddwch yn parhau i dderbyn eich budd-dal(iadau) etifeddol, ond yn y pen draw byddwch yn symud i Gredyd Cynhwysol o dan un o'r ffyrdd hyn:

Os oes gennych newid mewn amgylchiadau, er enghraifft, rydych yn dechrau neu'n gorffen swydd, bod gennych fabi newydd, partner yn symud i mewn neu allan o'r cartref teuluol, neu os ydych yn dechrau neu'n atal hawliad salwch neu anabledd efallai y gofynnir i chi wneud cais newydd am Gredyd Cynhwysol.

Dylech bob amser roi gwybod am newid mewn amgylchiadauYn agor mewn ffenestr newydd Gallai peidio â rhoi gwybod amdano olygu eich bod yn cael gormod neu ychydig o fudd-daliadau. Gallech hefyd gael dirwy os byddwch yn cadw'n dawel yn fwriadol am unrhyw beth yn eich bywyd a allai effeithio ar eich taliadau.

Os oes gennych ddewis rhwng aros ar eich budd-daliadau presennol a symud i Gredyd Cynhwysol, gwnewch yn siŵr eich bod yn gofyn am gyngor gan arbenigwr budd-daliadau a all roi cyngor cyfrinachol i chi am eich sefyllfa.

Yn y pen draw, bydd yr holl fudd-daliadau etifeddol yn dod i ben. Os ydych yn hawlio un o'r rhain, byddwch yn cael eich symud i Gredyd Cynhwysol rywbryd cyn mis Rhagfyr 2024. 

O fis Ebrill 2023, os ydych yn cael credydau treth yn unig, gall DWP ofyn i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol (UC) fel rhan o'i raglen 'Symud i Gredyd Cynhwysol' i symud pawb sydd ar fudd-daliadau etifeddiaeth i Gredyd Cynhwysol.

Os gofynnir i chi symud, ni ddylech fod ar eich colled i ddechrau gyda Chredyd Cynhwysol. Os yw'r swm y mae gennych hawl iddo ar Gredyd Cynhwysol yn llai na'ch hen fudd-daliadau, bydd eich taliad yn cael ei wneud i fyny gan Amddiffyniad Trosiannol i wneud yn siŵr nad ydych ar eich colled.

Bydd angen i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol hyd yn oed os ydych wedi adnewyddu eich cais am gredydau treth yn ddiweddar.

Ni fyddwch yn cael eich symud i Gredyd Cynhwysol yn awtomatig.

Byddwch yn derbyn llythyr Hysbysiad Trosglwyddo yn gofyn i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol o fewn tri mis o'r dyddiad ar y llythyr.

Bydd angen i chi wneud y cais ar-lein (ond mae llawer o gefnogaeth ar gael os byddwch yn ei chael hi'n anodd gwneud hyn).

Os oes gennych unrhyw gwestiynau am symud i Gredyd Cynhwysol, ffoniwch rif y llinell gymorth a roddwyd yn eich Hysbysiad Trosglwyddo. 

Os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu'r Alban gallwch gysylltu â Gwasanaeth Help i Hawlio Cyngor Ar Bopeth. 

Yng Ngogledd Iwerddon cysylltwch ag ymgynghorydd NI Direct.

Gelwir hyn weithiau'n fudo gwirfoddol.  Os byddwch yn dewis hyn, gwnewch yn siŵr y byddwch yn well eich byd o dan Gredyd Cynhwysol cyn i chi wneud cais.

Os byddwch yn dewis symud yn wirfoddol, ni fyddwch yn cael amddiffyniad trosiannol a gallech fod yn waeth eich byd. Er enghraifft, mae rhai grwpiau o bobl lle mae hyn yn fwy tebygol o fod yn wir ac sydd fwy na thebyg yn well eu byd yn aros nes iddynt gael eu gwahodd gan yr Adran Gwaith a Phensiynau i symud i Gredyd Cynhwysol.

Peidiwch â gwneud cais nes bod gennych gyngor arbenigol os ydych yn unrhyw un o'r grwpiau hyn:

• cael credydau treth yn unig a gyda cynilion o fwy na £16,000
• yn hunangyflogedig
• yn cael Lwfans Byw i'r Anabl (DLA) neu Daliad Annibyniaeth Bersonol (PIP)
• yn derbyn unrhyw incwm heb ei ennill, megis pensiwn.

Mae Credyd Cynhwysol yn wahanol i'ch budd-daliadau etifeddol presennol. Dyma rai o'r pethau i'w deall cyn gwneud cais.

Os byddwch yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol ac yn cael ei dderbyn, bydd eich budd-daliadau etifeddol yn dod i ben, ac ni fyddwch yn gallu symud yn ôl atynt.

Felly, mae'n bwysig sicrhau bod symud i Gredyd Cynhwysol yn iawn i chi cyn i chi ei wneud.

Os ydych yn byw gyda rhywun fel cwpl a'u bod yn cael budd-daliadau etifeddol yn eu henw eu hunain, bydd yn rhaid i chi wneud cais ar y cyd am Gredyd Cynhwysol a bydd eu budd-daliadau'n dod i ben hefyd.

Os ydych am wybod a yw'n syniad da symud i Gredyd Cynhwysol cyn i chi wneud hawliad, cewch gyngor gan arbenigwr budd-daliadau a all wirio nad ydych wedi colli unrhyw beth pwysig ac a fyddwch yn well neu'n waeth eich byd. Gallwch ddod o hyd i arbenigwr budd-daliadau yn agos atoch gan ddefnyddio advicelocal.

Os ydych ar fudd-daliadau etifeddol, mae'n debyg eich bod wedi arfer â'ch taliadau bob wythnos neu bob pythefnos a'u lledaenu drwy gydol y mis, a all helpu gyda chyllidebu.

Yng Nghymru a Lloegr, mae Credyd Cynhwysol fel arfer yn cael ei dalu unwaith y mis mewn ôl-ddyledion.

Yn yr Alban gallwch ddewis ei dalu naill ai'n fisol neu bob pythefnos.

Yng Ngogledd Iwerddon, telir Credyd Cynhwysol bob pythefnos, ond gallwch ei ddewis i gael ei dalu'n fisol.

Yng Nghymru a Lloegr, mae eich taliad Credyd Cynhwysol yn cynnwys swm ar gyfer eich rhent, a chi fydd yn gyfrifol am dalu eich landlord eich hun.

Yn yr Alban, gallwch ddewis a ydych am dalu'ch rhent eich hun neu ei dalu'n syth i'ch landlord.

Yng Ngogledd Iwerddon, telir eich rhent yn awtomatig i'ch landlord, er y gallwch ddewis ei dalu eich hun.

Os ydych yn byw gyda rhywun fel cwpl, bydd yn rhaid i'r ddau ohonoch wneud cais am Gredyd Cynhwysol, a bydd yn rhaid i chi benderfynu pa un ohonoch fydd yn derbyn y taliad.

Telir Credyd Cynhwysol yn fisol mewn ôl-ddyledion. Mae hyn yn golygu y bydd yn rhaid i chi aros un cyfnod asesu llawn (un mis calendr), ynghyd â saith diwrnod ychwanegol ar gyfer y taliad cyntaf i gyrraedd eich cyfrif banc ar ôl gwneud eich cais.

Gallwch wneud cais am daliad ymlaen llaw i'ch cefnogi tra byddwch yn aros am eich taliad cyntaf, ond bydd angen i chi ei ad-dalu o fewn 24 mis.

Os oes gennych chi neu'ch partner fwy na £16,000 mewn cynilion, ni fyddwch yn gallu hawlio Credyd Cynhwysol.

Gall hyn effeithio'n arbennig arnoch os ydych yn cael credydau treth yn unig ac yn ystyried newid i Gredyd Cynhwysol. Gallech gael eich gwrthod am Gredyd Cynhwysol, colli eich credydau treth a gorfod aros nes bod eich cynilion yn disgyn yn is na £16,000 cyn y gallwch ailymgeisio am Gredyd Cynhwysol.

Bydd cynilion rhwng £6,000 a £16,000 yn lleihau faint o Gredyd Cynhwysol a gewch.

Os oes gennych gynilion o fwy na £16,000, yn cael credydau treth yn unig ac yn symud i Gredyd Cynhwysol, byddwch yn gallu cadw cynilion sy'n uwch na'r terfyn am 12 mis.

Ar ôl hynny, os yw eich cynilion yn dal i fod yn uwch na'r terfyn, bydd eich taliadau Credyd Cynhwysol yn dod i ben

Os oes gennych gynilion rhwng £6,000 a £16,000 bydd eich taliadau Credyd Cynhwysol yn lleihau.

Byddwch yn gallu cadw unrhyw gynilion o dan £6,000 heb effeithio ar eich taliad Credyd Cynhwysol.

Os byddwch yn symud drosodd i Gredyd Cynhwysol o gredydau treth oherwydd rydych wedi derbyn Hysbysiad Trosglwyddo, ni fydd unrhyw gynilion dros £16,000 yn effeithio ar eich cymhwysedd ar gyfer Credyd Cynhwysol am 12 cyfnod asesu (tua 12 mis).

Ar ôl hynny, bydd rheolau arferol cynilion Credyd Cynhwysol yn berthnasol.

Dylech gael cyngor arbenigol cyn gwneud unrhyw beth.

Bydd yn rhaid i chi fynychu cyfweliad yn eich swyddfa Canolfan Byd Gwaith leol i brofi eich bod yn ennill digon o arian o'ch gwaith hunangyflogedig i allu hawlio Credyd Cynhwysol.

Gall cyfrifo'ch taliad Credyd Cynhwysol fod yn fwy cymhleth pan fyddwch yn hunangyflogedig felly mae'n debygol y byddai'n well aros nes y gofynnir i chi symud gan yr Adran Gwaith a Phensiynau. Cewch gyngor arbenigol cyn i chi wneud unrhyw beth.

Os oes gennych ddyledion penodol ar gyfer pethau fel y Dreth Cyngor, biliau ynni, neu gynhaliaeth plant, gellir eu didynnu o'ch taliad Credyd Cynhwysol.

Os byddwch yn symud o gredydau treth i Gredyd Cynhwysol, bydd CThEM yn gwneud cyfrifiad terfynol ar eich cyfrif ac efallai y cewch lythyr ganddynt yn dweud wrthych eich bod wedi cael eich gordalu credydau treth.

Bydd CThEM yn rhoi gwybod i'r Adran Gwaith a Phensiynau, sy'n cyfrifo faint y dylai'ch taliad Credyd Cynhwysol fod a bydd y gordaliad hwn yn cael ei gymryd o'ch taliadau Credyd Cynhwysol yn y dyfodol.

Os oes gennych ordaliadau hanesyddol sy'n ddyledus gennych o hyd nad ydynt wedi'u casglu o'ch budd-daliadau etifeddol, gellir casglu'r rhain o daliadau Credyd Cynhwysol, felly cofiwch hyn.

Cyn i chi wneud cais am Gredyd Cynhwysol, gallwch holi CThEM os yw'n debygol y bydd gordaliad, fel y gallwch baratoi.

Os ydych wedi derbyn eich llythyr gan yr Adran Gwaith a Phensiynau yn gofyn i chi symud ymlaen i Gredyd Cynhwysol, peidiwch â'i anwybyddu a gweithredwch yn gyflym.

Dim ond tri mis sydd gennych o ddyddiad y llythyr i wneud eich cais yn llwyddiannus a gall gymryd amser i gael eich holl waith papur a dogfennau at ei gilydd. Os byddwch yn methu'r dyddiad cau, bydd eich budd-daliadau etifeddol yn dod i ben yn awtomatig.

Os hoffech gael rhagor o wybodaeth am yr hyn y mae'r llythyr yn ei olygu neu y byddwch yn cael trafferth bodloni'r dyddiad cau, ffoniwch y rhif cyswllt yn eich llythyr neu ewch i'ch Canolfan Byd Gwaith leol, yn enwedig os ydych yn agored i niwed a bydd angen cymorth wyneb yn wyneb arnoch i wneud cais.

Rydym hefyd yn argymell yn gryf eich bod yn cael cyngor gan arbenigwr budd-daliadau cyn i chi symud o fudd-daliadau etifeddol i Gredyd Cynhwysol.

Efallai y bydd 'ffrindiau' yn cysylltu â chi neu rhywun ar y cyfryngau cymdeithasol sy'n cynnig gwneud cais am daliad ymlaen llaw Credyd Cynhwysol ar eich rhan a chymryd rhywfaint o'r arian fel ffi.

Byddant yn aml yn eich temtio drwy awgrymu mai arian am ddim gan y llywodraeth yw hwn. Nid arian am ddim ydyw. Rhaid i chi ad-dalu'r blaenswm cyfan yn ôl i'r Adran Gwaith a Phensiynau. Mae hyn yn cynnwys yr arian y mae'r sgamiwr wedi'i godi arnoch fel ffi.

Gallech hefyd gael eich amau o gyflawni twyll budd-daliadau a chael eich cyfweld dan rybudd, a all arwain at ganlyniadau difrifol gan y gellid defnyddio'r hyn a ddywedwch mewn erlyniad troseddol.