Er nad oes cyfyngiad ar y swm y gellir ei gyfrannu i'ch pensiynau bob blwyddyn dreth, mae cyfyngiad ar gyfanswm y gellir eu cynilo bob blwyddyn dreth gyda rhyddhad treth yn berthnasol a chyn y gallai tâl treth fod yn berthnasol. Y terfyn ar hyn o bryd yw £60,000.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Beth yw’r lwfans blynyddol?
Y terfyn ar faint o arian y gallwch ei gronni yn ddi-dreth yn eich pensiwn mewn unrhyw flwyddyn dreth wrth barhau i elwa ar ryddhad treth.
Nid dyma'r uchafswm cyfraniadau pensiwn y gallwch eu gwneud. Fe allech ddal gwneud mwy. Ond ni fyddech yn cael rhyddhad treth ar gyfraniadau dros y lwfans blynyddol.
Mae sut mae cynilion pensiwn yn cael eu mesur yn erbyn y lwfans blynyddol yn dibynnu ar y math o gynllun pensiwn.
Ar gyfer pensiynau cyfraniadau wedi'u diffinio, mae'n seiliedig ar:
- eich cyfraniadau eich hun
- unrhyw gyfraniadau cyflogwr, a
- unrhyw gyfraniadau a wneir ar eich rhan gan rywun arall.
Ar gyfer pensiynau buddion wedi'u diffinio, mae'n seiliedig ar werth cyfalaf y cynnydd yn eich buddion pensiwn dros y flwyddyn dreth.
Y lwfans blynyddol ar hyn o bryd yw £60,000 i'r mwyafrif o bobl.
Fodd bynnag gallwch ond cael rhyddhad treth ar hyd at 100% o'ch enillion.
Felly os yw eich enillion yn is na £60,000 byddwch ond gyda hawl i ryddhad treth hyd at y swm rydych yn ei ennill. Os ydych yn ennill llai na £3,600, gallwch dalu hyd at £2,880 a chael rhyddhad treth o hyd.
Darganfyddwch fwy am ba enillion sy’n gymwys am ryddhad treth yn eich canllaw Rhyddhad treth a’ch pensiwn
Mae'r lwfans blynyddol yn berthnasol ar draws eich holl gynilion pensiwn, nid fesul cynllun pensiwn. Os ewch y tu hwnt iddo, codir tâl treth sy'n adfachu unrhyw ostyngiad treth a roddwyd yn flaenorol.
Os ydych yn ennill cyflog uchel gydag incwm uwch na £200,000 y flwyddyn, gallai eich lwfans blynyddol ostwng yn raddol i gyn lleied â £10,000 yn y flwyddyn dreth bresennol.
Gelwir hyn yn lwfans blynyddol sy'n lleihau'n raddol.
Os ydych wedi cymryd mwy na'r arian parod y mae gennych hawl i'w gymryd yn ddi-dreth trwy incwm ymddeol hyblyg, gallai eich lwfans blynyddol hefyd fod yn £10,000.
Gelwir hyn yn lwfans blynyddol prynu arian.
Efallai y bydd hefyd yn bosibl cyfrannu mwy na'ch lwfans blynyddol a dal i elwa o ostyngiad treth trwy ddefnyddio lwfans sydd heb gael ei ddefnyddio o hyd at y tair blynedd dreth flaenorol.
Gelwir hyn yn cario ymlaen.
Darganfyddwch fwy yn ein canllawiau:
Lwfans blynyddol sy’n lleihau'n raddol
Beth yw’r Lwfans Blynyddol Prynu Arian?
Cario ymlaen
Os byddwch yn mynd dros y lwfans blynyddol
Os byddwch yn mynd dros y lwfans blynyddol mewn blwyddyn, ni chewch ryddhad treth ar unrhyw gyfraniadau a dalwyd gennych sy'n fwy na'r terfyn, a bydd tâl lwfans blynyddol yn eich wynebu.
Bydd y tâl lwfans blynyddol yn cael ei ychwanegu at weddill eich incwm trethadwy ar gyfer y flwyddyn dreth dan sylw wrth bennu eich atebolrwydd treth.
Neu efallai y gallwch ofyn i'ch cynllun pensiwn dalu'r tâl o'ch pensiwn. Gelwir hyn yn ‘Scheme Pays’ ac mae'n golygu y bydd eich pensiwn yn cael ei leihau.
Nid yw hyn bob amser yn bosibl, felly bydd angen i chi wirio gyda'ch darparwr yn gyntaf. Ond mae yna adegau pan fydd yn rhaid iddyn nhw ganiatáu hyn.
Oni bai eich bod yn destun i'r lwfans blynyddol prynu arian (MPAA), efallai y gallwch ddefnyddio unrhyw lwfans blynyddol sydd heb ei ddefnyddio o'r tair blynedd dreth flaenorol, naill ai i leihau eich tâl lwfans blynyddol i swm is neu ei symud yn llwyr. Gelwir hyn yn cario ymlaen.
Dylai eich darparwr pensiwn neu weinyddwr allu rhoi eich swm mewnbwn pensiwn i chi ar gyfer y cynllun hwnnw. Mae hyn yn cyfeirio at swm y cyfraniadau a wnaed os ydych mewn cynllun pensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio neu werth y buddion rydych wedi'u cronni os ydych mewn pensiwn buddion wedi’u diffinio (gan gynnwys cynlluniau cyflog terfynol a chyfartaledd gyrfa).
Os yw'r cyfraniadau i un o'ch pensiynau yn fwy na'ch lwfans blynyddol prynu arian neu safonl (os ydych wedi sbarduno hyn) mewn blwyddyn dreth, rhaid i'ch darparwr anfon datganiad cynilo pensiwn atoch gyda manylion am hyn.
Gallai ymgynghorydd ariannol helpu
Os ydych yn meddwl y gallech fod yn agosáu at eich lwfans blynyddol, y gallai gael ei leihau neu efallai eich bod wedi mynd dros y terfyn, dylech ystyried cael cyngor gan ymgynghorydd ariannol rheoledig.
Gallant eich helpu i ddeall faint mae eich lwfans blynyddol yn cynnwys unrhyw symiau nas defnyddiwyd, p'un a ydych wedi mynd y tu hwnt i'ch lwfans blynyddol, os gallai fod opsiynau i leihau unrhyw dâl posibl ac edrych ar eich opsiynau ar gyfer talu unrhyw dâl treth a allai fod yn ddyledus.