Mae angen i chi feddwl yn ofalus cyn cymryd arian o'ch cronfa bensiwn i dalu dyledion. Gallai arian rydych yn ei gymryd o'ch cronfa nawr adael llai gyda chi i fyw arno yn y dyfodol.
Beth sydd yn y canllaw hwn
Effaith defnyddio arian o'ch pensiwn i dalu dyledion
Efallai eich bod yn ystyried cael gafael ar yr arian yn eich pensiwn i'ch helpu i ddatrys eich sefyllfa ariannol.
Mae'n bosibl defnyddio'ch pensiwn i glirio dyled.
Ond gallai cymryd arian o'ch pensiwn eich gadael mewn sefyllfa waeth na'r disgwyl.
Cyn i chi dynnu unrhyw arian allan, mae angen i chi wybod beth allai'r effeithiau fod nawr ac yn y dyfodol.
Tri pheth pwysig i feddwl amdanynt yw:
- yr effaith ar eich incwm yn y dyfodol o'ch pensiwn
- yr effaith ar eich budd-daliadau’r Wladwriaeth
- yr effaith ar eich sefyllfa dreth, nawr ac yn ddiweddarach.
Effaith ar eich pensiwn
Pensiynau cyfraniadau wedi’u diffinio
Os oes gennych gronfa bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio, a'ch bod yn cymryd arian o'ch cronfa bensiwn i glirio dyled, bydd gennych lai o arian yn eich cronfa i roi incwm i chi pan fyddwch yn ymddeol.
Fel arfer bydd angen i chi fod yn 55 oed cyn y gallwch ddechrau tynnu arian allan o'ch pensiwn.
Efallai y bydd eich opsiynau ar gyfer defnyddio'ch cronfa bensiwn pan fyddwch chi'n ymddeol hefyd yn gyfyngedig.
Er y gallai fod yn gyfleus tynnu'r arian o'ch pensiwn nawr a'i ddefnyddio i dalu dyledion, ni fydd gennych yr arian hwnnw yn eich cronfa i'w ddefnyddio yn eich ymddeoliad.
Pensiynau buddion wedi’u diffinio
Os oes gennych bensiwn buddion wedi’u diffinio, fel pensiwn cyflog terfynol neu gyfartaledd gyrfa, nid oes gennych gronfa o arian y gallwch dynnu ohono. Efallai y bydd yn bosibl dechrau derbyn eich incwm o'r pensiwn yn gynnar. Gallai hyn ganiatáu i chi wneud taliadau tuag at glirio'ch dyledion, ond fel rheol byddwch yn derbyn incwm is oherwydd bydd angen iddo dalu incwm i chi am amser hirach o bosibl.
Efallai y bydd yn bosibl dechrau derbyn eich incwm o’r pensiwn yn gynharach na’r oedran arferol o dan y cynllun, er nad yw cyn 55 oed fel arfer. Nid yw fel arfer yn darparu gwerth da am arian i wneud hyn. Yn gyffredinol, bydd yn golygu aberthu diogelwch tymor hir er budd tymor byr felly dylech feddwl yn ofalus iawn cyn edrych i wneud hyn.
Effaith ar fudd-daliadau
Mae rhai budd-daliadau yn seiliedig ar yr incwm sydd gennych yn dod i mewn, a swm y cynilion sydd gennych.
Felly os cymerwch arian o'ch pensiwn i dalu dyledion, gallai leihau faint o arian y gallwch ei gael o fudd-daliadau nawr ac yn y dyfodol.
Hyd yn oed os ydych yn defnyddio'r arian rydych yn ei gymryd o'ch pensiwn i dalu dyledion, mae taliadau rhai budd-daliadau yn dal i gael eu heffeithio.
Darganfyddwch fwy am fudd-daliadau yn ein canllaw Egluro Credyd Cynhwysol
Effaith ar dreth
Gall cymryd arian o'ch pensiwn gael effaith ar faint o dreth rydych yn ei thalu, a'r rhyddhad treth rydych yn ei gael.
Fel arfer, telir 25% o'ch pensiwn i chi yn ddi-dreth. Bydd y gweddill yn destun treth. Yn aml, gelwir y ffigur di-dreth hwn o 25% yn lwmp swm pensiwn a gellir ei ddefnyddio i dalu dyled os penderfynwch fod hynny'n iawn i chi.
Ond gallai cyfnewid eich pensiwn i dalu dyled eich gadael â bil treth mawr nad oeddech yn ei ddisgwyl, ac mae swm y dreth rydych yn ei thalu yn lleihau'r hyn y byddwch yn ei gael o'ch cronfa bensiwn.
Os cymerwch arian allan o gronfa bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio sy'n uwch na'r rhan ddi-dreth o 25%, gallai'r Lwfans Blynyddol Prynu Arian (MPAA) effeithio arnoch chi hefyd.
Os yw'r MPAA yn effeithio arnoch chi, mae hyn yn golygu bod y swm y gallwch chi (a'ch cyflogwr, mewn pensiwn gweithle) ei gyfrannu at eich cronfeydd pensiwn gyda rhyddhad treth wedi’i gymhwyso gael ei gyfyngu i £4,000 bob blwyddyn.
Os nad ydych wedi'ch cyfyngu gan yr MPAA, efallai y gallwch gael rhyddhad treth ar gyfraniadau pensiwn ar yr isaf o 100% o'ch enillion a £40,000 bob blwyddyn (Lwfans Blynyddol Prynu Arian).
Darganfyddwch fwy yn ein canllaw Beth yw’r Lwfans Blynyddol Prynu Arian?
Trefniadau i dalu eich dyledion
Os oes gennych drefniant i dalu'ch dyledion, efallai y bydd eich credydwyr yn gallu cymryd arian o'ch incwm pensiwn neu gyfandaliad.
Mae hyn yn cynnwys arian neu incwm o:
- blwydd-dal neu gynllun pensiwn (fel pensiwn cyflog terfynol neu gyfartaledd gyrfa)
- cronfa tynnu i lawr pensiwn
- unrhyw cyfandaliad a gymerwch
- cymryd eich cronfa gyfan ar yr un pryd.
Darganfyddwch statws unrhyw drefniant dyled sydd gennych cyn dewis opsiwn pensiwn.
Darganfyddwch fwy am drefniadau talu dyled yn ein canllawiau:
Ffyrdd o dalu dyledion – Cymru a Lloegr
Ffyrdd o dalu dyledion – Yr Alban
Opsiynau ar gyfer clirio’ch dyled yng Ngogledd Iwerddon
Methdaliad
Mae llawer o bobl yn datgan eu hunain yn fethdalwr bob blwyddyn.
Gall methdaliad helpu pan fydd gennych ddyledion mawr a fyddai fel arfer yn cymryd blynyddoedd i'w talu'n ôl.
Fodd bynnag, gall bod yn fethdalwr arwain at oblygiadau difrifol i'ch dyfodol, yn bersonol ac yn ariannol.
Mae'n benderfyniad y mae angen ei ystyried yn ofalus, ac rydym yn argymell eich bod yn cael cyngor ariannol cyn gwneud unrhyw benderfyniadau.
Nid yw'r mwyafrif o bensiynau wedi'u cynnwys fel asedau yn eich methdaliad.
Mae hyn yn golygu na allant gael eu hawlio gan yr unigolyn a benodwyd i reoli eich methdaliad - a elwir yn ‘ymddiriedolwr’ - os na chymerwch arian allan o’ch pensiwn.
Os cymerwch incwm neu lwmp swm o'ch pensiwn, efallai y bydd eich ymddiriedolwr yn gofyn i chi wneud taliadau rheolaidd tuag at eich dyledion o'r arian hwnnw.
Gallant hefyd hawlio’r cyfandaliad cyfan os cymerwch un tra byddwch yn fethdalwr.
Darllenwch fwy am fethdaliad yn ein canllaw Sut i gyhoeddi eich bod yn fethdalwr
Methdaliad cyn 29 Mai 2000
Pe baech wedi dod yn fethdalwr cyn 29 Mai 2000, byddai Derbynnydd Swyddogol y llywodraeth wedi cymryd rheolaeth o'ch asedau.
Yna byddent wedi eu trosglwyddo i rywbeth o'r enw Ymddiriedolwr mewn Methdaliad (TIB).
Yna bydd yr asedau sydd yn cael eu dal gan y TIB yn cael eu defnyddio i dalu'ch credydwyr.
Mae buddion ymddeol yn cael eu hystyried yn ased a chânt eu cynnwys yn hyn.
Cymalau fforffedu
Mae llawer o bensiynau gweithle yn cynnwys yr hyn a elwir yn gymal fforffedu yn rheolau eu cynllun.
Mae hyn yn amddiffyn eich buddion pensiwn os ydych wedi'ch datgan yn fethdalwr cyn bod gennych hawl i dderbyn eich buddion.
Mae cymal fforffedu wedi'i gynllunio i drosglwyddo'r hawliau pensiwn i ymddiriedolwyr/gweinyddwyr y cynllun, yn hytrach na'u gadael fel rhan o'ch ystâd.
Os ydych wedi'ch datgan yn fethdalwr a bod gan eich cynllun gymal fforffedu ynddo, er na fyddai gennych unrhyw hawliau pellach o dan y cynllun pensiwn, byddai'ch asedau'n dod o dan reolaeth ymddiriedolwyr y cynllun.
Gallai ymddiriedolwyr eich cynllun ddefnyddio eu disgresiwn a thalu'r buddion pan fyddant yn ddyledus i unrhyw fuddiolwr, gan gynnwys i chi neu briod.
Pensiynau eisoes yn cael eu talu
Pan fydd pensiwn eisoes yn cael ei dalu, gall Ymddiriedolwr mewn Methdaliad (TIB) wneud cais i'r llys am orchymyn taliadau incwm. Mae hyn o dan delerau Deddf Ansolfedd 1986.
Mae'r gorchymyn hwn yn golygu bod yn rhaid i chi gyfrannu tuag at ad-dalu'ch dyledion, o'ch taliadau pensiwn.
Efallai y bydd yn rhaid i chi wneud hyn am uchafswm o dair blynedd.
Mae hyn yn ddarostyngedig i chi a'ch teulu gael eich gadael ag incwm digonol i fyw'n rhesymol, ar ôl i unrhyw ddidyniadau gael eu gwneud.
Gall hyn barhau i fod yn berthnasol hyd yn oed pan fyddwch wedi'ch rhyddhau o fethdaliad.
Methdaliad ar neu ar ôl 29 Mai 2000
Os oes gennych fuddion cynllun pensiwn gweithle, buddion cynllun pensiwn personol, buddion cynllun pensiwn rhanddeiliaid neu fuddion Adran 32 nad ydych yn eu cymryd eto, ac yn cael eich datgan yn fethdalwr ar neu ar ôl 29 Mai 2000 - rydych wedi'ch amddiffyn rhag unrhyw hawliad gan yr Ymddiriedolwr mewn Methdaliad (TIB).
Fodd bynnag, gall TIB wneud cais i’r llys i adfer yr hyn y byddent yn ei ystyried yn ‘gyfraniadau gormodol’ a delir i’r cynllun pensiwn.
Efallai y gwelir eich bod wedi talu cyfraniadau gormodol. Mae hyn yn arbennig o wir os ydych wedi talu lefelau anarferol o uchel o gyfraniadau i mewn a gallant brofi eich bod wedi gwneud hyn i amddifadu'ch credydwyr yn fwriadol o'r arian sy'n ddyledus. Gallai hyn gwmpasu unrhyw gyfraniadau a dalwyd hyd at bum mlynedd cyn eich methdaliad.
Mae hefyd yn bosibl i chi wneud cytundeb y tu allan i'r llys gyda'r TIB, i dalu drosodd ran o'ch pensiwn am gyfnod penodol o amser.