Absenoldeb mamolaeth a thadolaeth a’ch pensiwn

Byddwch yn gymwys os ydych:

• wedi gweithio i'ch cyflogwr am 26 wythnos pan fyddwch yn cyrraedd y 15fed wythnos cyn dyddiad disgwyl y babi, ac
• yn ennill o leiaf £123 yr wythnos.

Bydd gennych hawl i 52 wythnos i ffwrdd o'r gwaith a derbyn Tâl Mamolaeth Statudol am 39 wythnos o'ch absenoldeb mamolaeth.

Am chwe wythnos gyntaf eich absenoldeb mamolaeth, byddwch yn cael 90% o'ch enillion wythnosol ar gyfartaledd.

Am y 33 wythnos nesaf, rydych yn cael yr isaf o 90% o'ch enillion wythnosol ar gyfartaledd a £172.48 yr wythnos.

Mae'r 13 wythnos sy'n weddill yn ddi-dâl.

Mae Treth Incwm a chyfraniadau Yswiriant Gwladol yn cael eu tynnu o'r taliadau hyn.

Byddwch yn gymwys os ydych:

• wedi gweithio i'ch cyflogwr am 26 wythnos pan gyrhaeddwch y 15fed wythnos cyn dyddiad disgwyl y babi, ac
• yn ennill o leiaf £123 yr wythnos.

Bydd gennych hawl i amser i ffwrdd o'r gwaith a gallwch gael Tâl Tadolaeth Statudol. Gallwch ddewis cymryd naill ai wythnos neu bythefnos - ond mae rhaid i chi gymryd eich absenoldeb ar yr un pryd.

Y gyfradd wythnosol statudol o Dâl Tadolaeth yw £172.48, neu 90% o'ch enillion wythnosol ar gyfartaledd (p'un bynnag sydd isaf).

Os nad oes gennych hawl i Dâl Mamolaeth Statudol efallai y bydd gennych hawl i Lwfans Mamolaeth am hyd at 39 wythnos.

I fod yn gymwys, mae angen i chi fod naill ai:

• yn gyflogedig ac ddim yn gymwys i gael Tâl Mamolaeth Statudol, neu
• hunangyflogedig ac wedi talu Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 am o leiaf 13 o'r 66 wythnos cyn dyddiad disgwyl y babi.

Os ydych yn gyflogedig, mae gennych hawl o hyd at 52 wythnos i ffwrdd o'r gwaith.

Os yw'ch cyflogwr wedi'ch cofrestru'n awtomatig, mae rhaid iddo barhau i gyfrannu at eich cynllun pensiwn.

Os yw'ch cyflogwr i fod i'ch cofrestru'n awtomatig tra'ch bod ar gyfnod mamolaeth, bydd yn penderfynu a ydych yn gymwys - yn seiliedig ar eich cyflog cyn i chi fynd ar gyfnod mamolaeth, ac unrhyw gynydd tâl yn ystod cyfnod mamolaeth.

Os caiff eich cyfraniadau pensiwn eu didynnu o dan drefniant aberthu cyflog, caiff y rhain eu trin fel cyfraniadau cyflogwr. Yn ystod cyfnodau o absenoldeb mamolaeth, dylai eich cyflogwr barhau i dalu'r cyfraniad cyfan.

Efallai y bydd rhaid i'ch cyflogwr atal eich cyfranogiad mewn trefniant aberthu cyflog yn ystod eich absenoldeb mamolaeth i gydymffurfio â'i ddyletswydd i dalu'r Isafswm Cyflog Cenedlaethol i chi o leiaf.

Mae aberthu rhan o'ch cyflog yn golygu eich bod yn ennill llai. Gallai enillion is effeithio ar eich hawl i Bensiwn y Wladwriaeth neu fudd-daliadau'r Wladwriaeth sy'n seiliedig ar gyfraniadau.

Gallwch benderfynu faint o absenoldeb mamolaeth rydych am ei gymryd, p'un ai i barhau i gyfrannu at eich cynllun pensiwn, a faint rydych am ei gyfrannu.

Os oes gennych hawl i absenoldeb tadolaeth gallwch gymryd wythnos neu ddwy wythnos o absenoldeb tadolaeth statudol â thâl.

Os penderfynwch gymryd absenoldeb tadolaeth, byddwch yn parhau i fod yn aelod o'ch cynllun pensiwn gweithle. Byddwch chi a/neu'ch cyflogwr yn parhau i wneud cyfraniadau - oni bai eich bod yn penderfynu rhoi'r gorau i gyfrannu.

Dylai cyfraniadau cynllun pensiwn gweithwyr fod yn seiliedig ar y tâl tadolaeth gwirioneddol a dderbyniwyd.

Os byddwch yn stopio cyfrannu, bydd eich cyflogwr hefyd yn atal ei gyfraniadau - bydd angen i chi wirio sut y bydd eich cynllun yn trin hyn.

Efallai y gallwch dalu cyfraniadau ychwanegol i wneud iawn am unrhyw gyfnod o absenoldeb di-dâl. Os gwnewch hyn, mae rhaid i'ch cyflogwr gyfrannu hefyd.

Bydd hyn yn golygu y bydd eich pensiwn yn cronni ar gyfradd arafach. Felly efallai yr hoffech ystyried talu cyfraniadau ychwanegol.

Bydd y mwyafrif o gynlluniau pensiwn yn caniatáu i chi dalu mwy na swm y cyfraniad safonol.

Bydd y pensiynau rydych wedi talu i mewn yn aros â'ch darparwr pensiwn nes i chi gyrraedd eich ymddeoliad.

Os oes gennych bensiwn budd wedi’i diffinio, gallai hyn gynyddu â chwyddiant bob blwyddyn.

Os oes gennych bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio, bydd y cyfraniadau rydych wedi'u gwneud yn parhau i gael eu buddsoddi a gall gwerth y gronfa gynyddu neu ostwng. Efallai y byddwch hefyd yn gallu gwneud cyfraniadau (yn amodol ar y lwfans blynyddol).

Nodir uchod y cyfraniadau a dalwyd gennych chi a'ch cyflogwr yn ystod absenoldeb mamolaeth/tadolaeth. Fodd bynnag, bydd y ffordd y mae'ch buddion pensiwn yn cronni yn ystod yr absenoldeb yn dibynnu ar y math o gynllun rydych yn aelod ohono.

Mae'r rhain yn talu incwm ymddeol yn seiliedig ar eich cyflog a pha mor hir rydych wedi gweithio i'ch cyflogwr.

Mae pensiynau buddion wedi’u diffinio yn cynnwys cynlluniau pensiwn ‘cyflog terfynol’ a ‘chyfartaledd gyrfa’.

Yn gyffredinol, dim ond o gynlluniau pensiwn gweithle sector cyhoeddus neu hŷn y mae'r rhain ar gael erbyn hyn.

Os ydych mewn pensiwn cyflog terfynol, byddwch yn parhau i gronni hawl i gael pensiwn yn seiliedig ar eich cyflog cyn i chi fynd ar gyfnod mamolaeth, ac unrhyw gynydd tâl yn ystod cyfnod mamolaeth. Mae hyn oherwydd ei fod yn cyfrif fel ‘gwasanaeth pensiynadwy’.

Os penderfynwch gymryd unrhyw absenoldeb di-dâl ychwanegol, mae hwn yn cael ei ystyried yn wasanaeth na ellir ei bensiynu.

Felly, er na fyddwch yn gadael y cynllun - nid yw'r cyfnod hwn o absenoldeb di-dâl yn cyfrif tuag at eich gwasanaeth pensiynadwy ac felly gallai arwain at bensiwn is pan fyddwch yn ymddeol. Fodd bynnag, efallai y byddwch yn gallu talu cyfraniadau ychwanegol i wneud yn iawn am unrhyw gyfnod o wasnanath nad yw’n pensiynadwy.

Byddwch yn parhau i gronni'ch pensiwn tra byddwch ar absenoldeb mamolaeth/tadolaeth â thâl. Er y bydd yn seiliedig ar eich cyflog cyn i chi fynd ar gyfnod mamolaeth, ac unrhyw gynydd tâl yn ystod cyfnod mamolaeth.

Os penderfynwch gymryd absenoldeb di-dâl ychwanegol, ni fyddwch yn cronni'ch pensiwn am y cyfnod hwnnw. Fodd bynnag, efallai y byddwch yn gallu talu cyfraniadau ychwanegol i wneud yn iawn am unrhyw gyfnod o wasnanath nad yw’n pensiynadwy.

Mae'r rhain yn cronni cronfa pensiwn i dalu incwm ymddeol i chi yn seiliedig ar faint rydych chi a/neu'ch cyflogwr yn ei gyfrannu, a faint mae hyn yn tyfu.

Tra ar absenoldeb mamolaeth/tadolaeth â thâl, mae’r cyfraniadau hyn yn dal i gael eu talu yn eich ‘cronfa’.

Bydd eich cyfraniadau yn seiliedig ar eich enillion gwirioneddol. Bydd cyfraniadau eich cyflogwr yn seiliedig ar eich cyflog cyn i chi fynd ar gyfnod mamolaeth, ac unrhyw gynydd tâl yn ystod cyfnod mamolaeth.

Os penderfynwch gymryd unrhyw absenoldeb di-dâl ychwanegol, nid oes angen i chi gyfrannu. Ac nid oes angen i'ch cyflogwr gyfrannu oni bai bod eich contract cyflogaeth neu reolau'r cynllun yn nodi fel arall.

Mae'ch Pensiwn y Wladwriaeth yn seiliedig ar eich cofnod Yswiriant Gwladol.

Mae'r cofnod hwn yn seiliedig ar y nifer o flynyddoedd rydych wedi talu Yswiriant Gwladol amdanynt, neu sawl blwyddyn o gredyd Yswiriant Gwladol sydd gennych.

Mae Tâl Mamolaeth yn destun i ddidyniadau Yswiriant Gwladol. Os yw'ch tâl mamolaeth yn £242 yr wythnos neu fwy, byddwch yn parhau i dalu Yswiriant Gwladol, a fydd yn cyfrif tuag at eich Pensiwn y Wladwriaeth. Os ydych yn ennill rhwng £123 a £242 yr wythnos, byddwch yn cronni credydau Yswiriant Gwladol – ond nid oes rhaid i chi dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol.

Os yw'ch plentyn o dan 12 oed ac os nad ydych yn gweithio neu os nad ydych yn ennill digon i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol, gall Budd-dal Plant eich helpu i fod yn gymwys i gael credydau Yswiriant Gwladol

Mae'r credydau hyn yn cyfrif tuag at eich Pensiwn y Wladwriaeth.

Gellir talu'r rhain os gwelwch fod gennych fwlch yn eich cofnod Yswiriant Gwladol.

Mae'n bwysig hefyd ystyried eich amgylchiadau a'ch cynlluniau ar gyfer y dyfodol. Mae hyn oherwydd efallai y byddwch yn cronni digon o ‘flynyddoedd cymwys’ os dychwelwch i’r gwaith yn y dyfodol heb lenwi unrhyw fylchau cyfredol.

Os oes gennych unrhyw gwestiwn am eich pensiwn ac absenoldeb mamolaeth/tadolaeth, er enghraifft nad yw’ch cyflogwr yn talu’r lefel cywir o gyfraniadau pensiwn, cysylltwch â ni a gallwn eich helpu.