Benthyca cyfoed i gyfoed: beth sydd angen i chi ei wybod

Mae gwefannau P2P yn debyg i farchnadoedd.

Maent yn uno pobl neu fusnesau sydd eisiau benthyca arian i’r rhai sydd eisiau benthyciad.

Mae’n ffordd i fenthycwyr gael cyllid heb fynd ar ofyn y banciau i'r ffynonellau cyllid traddodiadol, fel banciau a chymdeithasau adeiladu.

Mae'r cyfraddau llog ar fenthyca P2P fel arfer yn uwch na'r rhai sydd ar gael o gyfrifon cynilo traddodiadol. A siarad yn gyffredinol, po uchaf yw'r gyfradd llog y bydd rhywun yn ei thalu, po uchaf yw'r risg na fyddant yn gallu ad-dalu'r benthyciad.

Ar rai gwefannau, bydd unrhyw arian y byddwch yn ei fenthyg yn cael ei rannu’n awtomatig rhwng nifer o fenthycwyr, ond ag eraill gallwch ddewis i bwy yr hoffech roi benthyg arian iddynt.

Os ydych eisiau rhoi benthyg arian, dylech gymharu darparwyr benthyciadau P2P yn gyntaf i ganfod yr un rydych hapusaf yn ei ddefnyddio.

Mae tri phrif gam:

1. Agor cyfrif â darparwr benthyciadau P2P a thalu arian i mewn trwy gerdyn debyd neu drosglwyddiad uniongyrchol.
2. Gosod y gyfradd llog yr hoffech dderbyn neu gytuno ar gyfradd sydd ar gael.
3. Benthyg swm o arian am gyfnod penodedig o amser – er enghraifft, tair neu bum mlynedd. Efallai bydd rhaid i chi dalu ffi i wneud benthyciad (h.y. 1% o’r benthyciad).

Mae gan rai darparwyr benthyciadau nodwedd ‘bidio awtomatig’. 

Mae hyn yn golygu y gallwch osod terfyn ar faint rydych eisiau ei fenthyg i bob busnes a’r gyfradd llog isaf rydych yn fodlon ei derbyn.

Mae sawl risg o fenthyca P2P.

Mae’n ddefnyddiol deall y risgiau hyn a sut i’w lleihau.

Efallai na fydd y person rydych yn benthyca arian iddo yn gallu ei ad-dalu (gelwir hyn yn ‘diffygdalu’).

Po fwyaf yw’r gyfradd diffygdalu ar y wefan P2P, po uchaf yw’r nifer o bobl neu fusnesau nad ydynt yn gallu ad-dalu eu benthyciadau.

Yn wahanol i gynilion banc a chymdeithas adeiladu, nid yw arian y byddwch yn ei roi ar fenthyg trwy wefan P2P wedi ei ddiogelu gan Gynllun Iawndal y Gwasanaethau Ariannol.

Ond mae gan nifer o wefannau P2P gronfeydd at raid neu ddarpariaeth, sydd wedi eu cynllunio i dalu os yw benthyciwr yn diffygdalu ar fenthyciad.

Mae’r cronfeydd darpariaeth hyn yn amrywio’n helaeth o un safle i’r llall, felly gwnewch yn siŵr eich bod yn gwybod beth sydd wedi ei ddiogelu os ydych yn ystyried benthyg arian.

Os yw’r benthyciad yn cael ei dalu’n gynnar neu’n hwyr, efallai y byddwch yn gwneud llai o elw nag y byddech yn ei ddisgwyl.

Os telir benthyciad yn gynnar, gallwch roi’r arian ar fenthyciad eto.

Ond mae perygl y na fyddwch yn gallu cynnig benthyciad ar yr un gyfradd.

Gallech golli arian os yw’r cwmni P2P ei hun yn mynd allan o fusnes (mae nifer ohonynt wedi). 

Fodd bynnag, os ydynt wedi eu rheoleiddio gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (fel mae rhaid i bob darparwr benthyciadau P2P sy’n gweithredu yn y Deyrnas Unedig fod), mae rhaid iddynt gadw arian i’w fenthyg mewn cyfrifon neilltuol ar wahân i’w harian eu hunain. 

Mae arian a enillir drwy fenthyciadau cyfoed i gyfoed yn cael ei gydnabod fel incwm fel arfer, ac felly mae’n drethadwy.

Oherwydd y lwfans cynilion personol, ni fydd y rhan fwyaf o bobl yn talu treth o gwbl.

Mae’r lwfans cynilion personol yn caniatáu i drethdalwyr cyfradd sylfaenol ennill hyd at £1,000 o log yn ddi-dreth. £500 yn unig o lwfans sydd gan drethdalwyr cyfradd uwch.

Telir unrhyw log a enillir uwchben y lwfans ar eich cyfradd ffiniol uchaf o dreth.

Mae ISA Cyllid Arloesol (IFISA) newydd yn caniatáu i fenthyciadau P2P gael eu cadw mewn cyfrif cynilion unigol (ISA). Mae hyn yn golygu y gallwch gael llog o fenthyciadau P2P yn ddi-dreth ac osgoi cael eich trethu ar unrhyw dreth cyfalaf (yn berthnasol fel arfer â buddsoddiadau mawr iawn yn unig).

Mae IFISA yn caniatáu i roi benthyg hyd at derfyn cyffredinol o £20,000 fesul blwyddyn dreth (ar gyfer 2023-24). Rhennir y lwfans cyfraniad blynyddol o £20,000 rhwng yr holl wahanol fathau o ISAs: IFISAs, ISAs arian parod, ISAs gydol oes – sydd ag uchafswm lwfans blynyddol o £4,00 ar hyn o bryd – ac ISAs stociau a chyfranddaliadau.

Nid oes angen i chi ddatgan unrhyw log, incwm nac enillion cyfalaf ISA i Gyllid a Thollau EM, nac ychwaith unrhyw enillion mewn IFISA.

Cyn i chi fenthyg trwy ddarparwr benthyciadau P2P, dylech wirio ei fod wedi ei reoleiddio gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol. Gallwch wneud hyn trwy chwilio amdano ar Gofrestr yr FCA