Cam-werthu ariannol: beth i’w wneud os ydych chi wedi'ch effeithio

Pethau allweddol i’w cofio am gam-werthu ariannol:

• Nid yw’n ymwneud ag a ydych chi wedi colli arian – hyd yn oed os na fyddwch chi’n colli allan, os nad yw’r cynnyrch yn iawn i chi – buddsoddiad sydd â mwy o risg efallai nag yr oeddech chi ei eisiau – gallwch chi barhau i gwyno am gam-werthu ariannol.
• Ni allwch chi gwyno dim ond oherwydd bod buddsoddiad wedi perfformio’n wael – mae mwy o risg yn gysylltiedig â rhai buddsoddiadau, ac os byddwch chi’n gamblo rhaid i chi dderbyn y gallech chi golli. Ond gallwch gwyno os na ddywedwyd wrthych am y risg.

Rhai dulliau ble mae’n bosibl y cam-werthwyd morgais i chi:

• Mae dyddiad terfyn eich morgais wedi’ch dyddiad ymddeol.
• Ni ddywedwyd wrthych am y comisiwn fyddai’r cynghorydd yn derbyn gan y benthyciwr.
• Fe’ch cynghorwyd i hunan ardystio (benthyg arian heb brofi’ch incwm) neu or-ddweud eich incwm er mwyn cael benthyg mwy.
• Fe’ch cynghorwyd i newid benthycwyr ac ni ddywedwyd wrthych am y ffioedd a chosbau.
• Rhoddwyd morgais cyfnod penodol i chi a dywedwyd wrthych am ail-forgeisi i fargen well yn ddiweddarach, yna fe’ch cosbwyd am adael y gyfradd benodol yn gynnar.

Rhai dulliau ble mae’n bosibl y cam-werthwyd eich buddsoddiad i chi:

• Ni ddywedwyd wrthych am y risg a oedd yn gysylltiedig.
• Ni ddywedwyd wrthych sut fyddai’ch arian yn cael ei fuddsoddi.
• Nid oedd y cynnyrch yn addas i’ch anghenion neu agwedd tuag at risg a drafodwyd gyda’r cynghorydd.

Os ydych am gwyno i Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol mae yna derfyn amser o chwe blynedd o'r adeg pan werthwyd y cynnyrch i chi, neu dair blynedd o'r adeg pan wnaethoch chi sylwi (neu a ddylai fod wedi dod yn ymwybodol yn rhesymol) bod rhywbeth o'i le - pa un bynnag sydd hwyraf.

Os yw'ch cwyn yn fwy perthnasol i'r Ombwdsmon Pensiynau, ym mron pob amgylchiad mae'n rhaid i chi wneud eich cwyn cyn pen tair blynedd ar ôl i chi werthu'r cynnyrch neu ddod yn ymwybodol bod rhywbeth o'i le.

Ond cyn defnyddio gwasanaethau ombwdsmon, mae angen i chi gwyno i'ch darparwr. Darllenwch ymlaen i ddeall y broses y mae angen i chi ei dilyn.

Does dim rhaid i chi sicrhau prawf cadarn, ond mae angen i chi esbonio’ch problem.

• Byddwch yn glir, yn gryno a chadwch at y ffeithiau.
• Casglwch yr holl wybodaeth berthnasol ac unrhyw brawf ysgrifenedig.
• Gwnewch gopïau o unrhyw waith papur perthnasol sydd gennych pan wnaethoch chi gofrestru ar gyfer y cynnyrch.

• Gofynnwch am gopi o broses cwynion mewnol y cwmni – dylai fod gan bob cwmni un. Bydd yn rhoi gwybod i chi gyda phwy i gysylltu â nhw. Yn aml bydd hyn ar gael ar wefan y cwmni.
• Mae gan y cwmni wyth wythnos i ymateb. Os na fyddant yn cysylltu’n ôl, gallwch yna fynd yn syth at wasanaeth yr ombwdsmon.
• Os nad ydych yn fodlon ag ymateb terfynol y cwmni, mae gennych chwe mis i fynd â’ch cwyn at Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol ac, yn achos yr Ombwdsmon Pensiynau, tair blynedd o’r digwyddiad yr achwynwyd amdano neu o fewn tair blynedd i ddod yn ymwybodol o’r digwyddiad.

Os yw’r cwmni wedi mynd allan o fusnes, efallai y byddwch yn dal i allu cael iawndal – gweler yr adran yn bellach i lawr y dudalen.

Mae terfyn ar faint o iawndal y gallwch ei gael am golled ariannol ar ôl i'r Ombwdsmon Ariannol edrych ar eich achos. Mewn rhai achosion, efallai na fydd y penderfyniad yn cynnwys iawndal ariannol o gwbl.

Ers 1 Ebrill 2022, newidiodd y terfyn iawndal o £350,000 i £375,000 ar gyfer cwynion a dderbynnir ar ôl y dyddiad hwn.

Ar gyfer cwynion am gamau a ddigwyddodd cyn 1 Ebrill 2019, gostyngir y terfyn hwn i £150,000.

Dylai'r terfynau hyn gael eu haddasu bob blwyddyn i sicrhau eu bod yn cadw i fyny â chwyddiant.

Hyd yn oed os yw’r cwmni wedi mynd yn fethdalwyr ac yn methu fforddio talu dim i chi, efallai y byddwch yn gallu cael iawndal gan y Cynllun Digolledu Gwasanaethau Ariannol.

Meddyliwch yn ofalus cyn talu cwmni cwynion i wneud eich cwyn.

Gallwch gael yr un cymorth am ddim gan Wasanaeth yr Ombwdsmon, ac rydych yr un mor debygol o ennill.