Pan fyddwch yn gwybod faint y gallwch ei fenthyg a'r blaendal sydd ei angen, mae angen i chi gymharu'r morgeisi sydd ar gael ar y farchnad. Mae hyn yn golygu edrych ar fwy na chyfraddau morgais yn unig a sicrhau eich bod yn dewis morgais sy'n gweddu orau i'ch anghenion.
Beth sydd yn y canllaw hwn
- 1. A ydych eisiau taliadau misol sefydlog?
- 2. Deall amgylcheddaeth o forgeisi
- 3. A ydych am ychwanegu rhywfaint neu i gyd o’ch ffioedd morgais yn eich morgais?
- 4. Pa mor hir yw’r tymor penodol?
- 5. A ydych eisiau’r hyblygrwydd i ordalu, tan-dalu neu gymryd seibiannau talu?
- 6. A ydych eisiau gallu symud benthycwyr, neu ailforgeisio, pryd bynnag y dymunwch?
- 7. Os bydd cyfraddau llog yn codi, a ydych am sicrhau nad ydych yn talu llog uwchlaw cyfradd benodol?
- 8. A ydych am ddefnyddio’ch cynilion i helpu i ad-dalu'ch morgais yn gynt?
1. A ydych eisiau taliadau misol sefydlog?
Yn gyntaf, bydd angen i chi benderfynu a ydych eisiau morgais cyfradd sefydlog neu amrywiol.
Morgais cyfradd sefydlog
Mae hyn yn golygu talu swm penodol bob mis am gyfnod penodol o amser. Mae cytundebau morgais cyfradd sefydlog yn aml am dair neu bum mlynedd.
Morgais cyfradd amrywiol
Mae hyn yn golygu y gall y swm rydych yn ei dalu bob mis newid yn unol â newidiadau i'r gyfradd llog. Gallai hyn fynd i fyny neu i lawr.
2. Deall amgylcheddaeth o forgeisi
Edrychwch ar y Gyfradd Ganrannol Flynyddol o Dâl (APRC) wrth ystyried morgeisi â gwahanol ffioedd ymlaen llaw. Mae hyn yn dangos cyfanswm cost flynyddol eich morgais i chi, gan gynnwys ffioedd a thaliadau a gyfrifwyd fel petaech wedi cadw'ch morgais am ei dymor llawn heb ei newid.
Mae ffactorau eraill i'w hystyried wrth ddewis morgais. Gwnewch yn siŵr eich bod yn edrych o gwmpas am fargen sy'n gweithio i chi ac y gallwch ei fforddio.
Os ewch am forgais di-ffi, mae'n debyg y bydd rhaid i chi dalu cyfradd uwch, ond eto mae’n bwysig i’w gymharu i’r APRC.
Defnyddio gwefannau cymharu morgeisi
Mae gwefannau cymharu yn fan cychwyn da ar gyfer dod o hyd i forgais wedi'i deilwra i'ch anghenion. Gallwch ddefnyddio'r gwefannau hyn i gymharu morgeisi:
Cofiwch:
- nid yw gwefannau cymharu i gyd yn rhoi'r un canlyniadau i chi, felly gwnewch yn siŵr eich bod yn defnyddio mwy nag un safle cyn gwneud penderfyniad
- mae hefyd yn bwysig gwneud rhywfaint o ymchwil i'r math o gynnyrch a nodweddion sydd eu hangen arnoch cyn prynu neu newid cyflenwr.
3. A ydych am ychwanegu rhywfaint neu i gyd o’ch ffioedd morgais yn eich morgais?
Os na allwch fforddio talu'r ffioedd hyn ar hyn o bryd, darganfyddwch a allwch eu hychwanegu at eich morgais. Cofiwch y byddwch yn talu llog ar unrhyw beth sy'n cael ei ychwanegu at y morgais am nifer o flynyddoedd.
Dylech wirio a yw’r ffioedd yn ad-daladwy os nad yw’r morgais yn mynd yn ei flaen. Os na, efallai y bydd hi’n bosibl i wneud cais i’r ffioedd gael eu hychwanegu at y morgais a’u talu pan mae’r cais wedi’i dderbyn ac yn bendant yn mynd yn ei flaen.
4. Pa mor hir yw’r tymor penodol?
Mae'r rhan fwyaf o forgeisiau yn cychwyn ar gyfradd ragarweiniol, neu dymor penodol, am nifer penodol o flynyddoedd. Mae'r rhain fel arfer am ddwy, tair neu bum mlynedd.
Ar ôl y cyfnod hwn, mae'r gyfradd llog yn mynd i'r gyfradd rifersiwn safonol, sy'n debygol o fod yn llawer mwy costus na'r hyn rydych yn ei dalu ar hyn o bryd.
Po hiraf y tymor penodol, po isaf fydd y gyfradd llog. Fodd bynnag, nid hwn yw'r opsiwn gorau i chi o reidrwydd.
Os ydych am ailforgeisio, neu symud tŷ yn ystod yr amser hwn, efallai y bydd rhaid i chi dalu tâl ad-dalu cynnar. Gall hyn fod yn eithaf drud.
Felly, os efallai hoffech symud yn ystod yr ychydig flynyddoedd nesaf, efallai nad raddfa sefydlog tymor hirach fyddai'r opsiwn gorau. Efallai y bydd raddfa penodol byrrach yn costio mwy i chi yn hir-dymor, ond mae'n arbed llawer i chi trwy beidio â gorfod talu'r tâl ad-dalu cynnar.
5. A ydych eisiau’r hyblygrwydd i ordalu, tan-dalu neu gymryd seibiannau talu?
Efallai na fydd gennych lawer o reolaeth dros gyfanswm hyd y morgais a gynigiwyd i chi. Mae hyn oherwydd bod ganddo lawer i'w wneud â phris yr eiddo rydych yn ei brynu, maint eich blaendal, faint y gallwch fforddio ei ad-dalu bob mis a'ch oedran.
Ond os ydych wedi caniatáu, ac yn gallu fforddio, gwneud gordaliadau, gall hyn arbed llawer o arian i chi.
Nid yw pob polisi morgais yn caniatáu i chi ordalu. Ac os gwnânt, fel rheol mae cap ar faint y gallwch ei ordalu bob blwyddyn.
Mae rhai yn caniatáu i chi dan-dalu neu hyd yn oed gymryd gwyliau morgais byr lle nad oes rhaid i chi ad-dalu unrhyw arian o gwbl. Bydd p'un a yw'r nodweddion hyn ar gael i chi yn dibynnu ar delerau ac amodau'r morgais, yn ogystal â'ch amgylchiadau ariannol.
6. A ydych eisiau gallu symud benthycwyr, neu ailforgeisio, pryd bynnag y dymunwch?
Gall ail-gysylltu â chynnyrch gwell arbed cannoedd, ac weithiau miloedd, o bunnoedd i chi – ond mae'r rhan fwyaf o fenthycwyr yn codi ffioedd ymadael. Os ydych ar fargen cyfradd sefydlog, gall ffioedd ad-dalu cynnar fod yn uchel.
Os hoffech gael yr opsiwn hwn, siaradwch â'r benthyciwr, neu defnyddiwch frocer morgais i'ch helpu chi i ddod o hyd i forgais lle nad oes ffioedd ymadael, neu lle mae'r ffioedd ymadael yn isel.
7. Os bydd cyfraddau llog yn codi, a ydych am sicrhau nad ydych yn talu llog uwchlaw cyfradd benodol?
Mae nodwedd cyfradd wedi'i chapio ar rai morgeisi lle nad yw'r gyfradd yn codi uwchlaw lefel benodol.
8. A ydych am ddefnyddio’ch cynilion i helpu i ad-dalu'ch morgais yn gynt?
Gallech ddefnyddio'ch cynilion i'ch helpu i leihau'ch morgais sy'n ddyledus a thalu llai o log. Os ydych am wneud hyn, bydd morgais gwrthbwyso yn rhoi'r hyblygrwydd mwyaf i chi.
